Faisnéis Chorparáideach

An Bord

Is iad seo a leanas príomhfheidhmeanna Bhord na Leabharlainne Náisiúnta:

“ábhar atá i mbailiúchán na Leabharlainne Náisiúnta a chaomhnú, a athchóiriú, a chothabháil agus a mhéadú ar mhaithe leis an bpobal; taifead ar ábhar leabharlainne a bhaineann le hÉirinn (lena n‑áirítear ábhar a bhaineann leis an nGaeilge) a bhunú agus a choimeád; agus rochtain éigin a thabhairt do bhaill den phobal ar ábhar a bhaineann le tíortha eile.”

Cathaoirleach: Eoin McVey
An tOllamh: Ciarán Ó hÓgartaigh

Cuir aithne ar Chomhaltaí Bhord na Leabharlainne Náisiúnta.

Miontuairiscí faofa an Bhoird:

2024:

29 Feabhra

2023:

2022:

2021:

Image of board members 2023 — John Cox, Leabharlannaí Ollscoil na Gaillimhe; Caitriona Sharkey, comhalta boird; John Grenham, comhalta boird; an Dr. Audrey Whitty, Stiúrthóir Leabharlann Náisiúnta na hÉireann; Eoin McVey, cathaoirleach an bhoird; an Dr. Marie Bourke, comhalta boird; an tOll. Ciarán Ó hÓgartaigh, leaschathaoirleach agus Uachtarán Ollscoil na Gaillimhe.

Coistí

Cabhraíonn na Coistí leis an mBord agus cuireann siad comhairle air

An Coiste Comhairleach do Léitheoirí: cabhraíonn an coiste seo leis an mBord agus cuireann sé comhairle air maidir le seirbhísí na Leabharlainne.

Cathaoirleach: Lorelei Harris

Comhaltaí:
Lian Bell
Michael Diviney
Harry Hughes
Liam O’Brien
An tOll. Mary O’Dowd

An Coiste Ginealais agus Araltais: cabhraíonn an coiste seo leis an mBord agus cuireann sé comhairle air maidir le feidhmeanna ginealais agus araltais na Leabharlainne.

Cathaoirleach: John Grenham

Comhaltaí:
An Dr. Marie Bourke
Catriona Crowe
Lisa Grimm
Tony Hennessy
Nicola Morris
An Dr Rachel Murphy
An tOll. Kalpana Shankar

Comhaltaí de bhrí oifige:
An Dr. Audrey Whitty, Stiúrthóir
Colette O’Flaherty, Príomh-Aralt na hÉireann

An Coiste Iniúchóireachta agus Riosca: cabhraíonn an coiste seo leis an mBord agus cuireann sé comhairle air maidir le dearbhuithe riosca, rialála, rialachais agus dearbhuithe gaolmhara na Leabharlainne.

Cathaoirleach: An tOll. Ciarán Ó hÓgartaigh

Comhaltaí:
An tOll. Philip O’Regan
Catriona Sharkey
Genevieve Wyeth

Is féidir teagmháil a dhéanamh leis na Coistí ach ríomhphost a sheoladh chuig boardandcommittees@nli.ie

Stiúrthóir

Is é an Stiúrthóir an Príomhoifigeach Feidhmiúcháin a dhéanann bainistíocht ar an Leabharlann trí chéile.

Stiúrthóir reatha: An Dr. Audrey Whitty

Stiúrthóirí roimhe seo:
An Dr. Sandra Collins 2015-2022
Fiona Ross 2010-2014
Aongus Ó hAonghusa 2003-2009
Brendan Ó Donoghue 1997-2003
Seán Cromien 1997
An Dr. Patricia Donlon 1989-1997
Michael Hewson 1982-1988
Alf MacLochlainn 1976-1982
An Dr. Patrick Henchy 1967-1976
An Dr. Richard J. Hayes 1940-1967
An Dr. Richard Irvine Best 1924-1940
An Dr. Robert Lloyd Praeger 1920-1924
Thomas W. Lyster 1895-1920
William Archer 1878-1895

An Fhoireann Ceannaireachta

Cuimsítear an Stiúrthóir agus gach ceannasaí roinne de chuid na Leabharlainne ar an bhFoireann Ceannaireachta.

Is é cuspóir na Foirne Ceannaireachta cur i bhfeidhm straitéis na Leabharlainne a fhorbairt agus a stiúradh go rathúil, bunaithe ar shaineolas na foirne, agus ceannaireacht a léiriú trí chinnteoireacht choiteann agus freagracht chomhroinnte.

Stiúrthóir: An Dr. Audrey Whitty
Ríomhphost: awhitty@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 267

Leas-Stiúrthóir & Ceann na nEastát: Brian O'Donnell
Ríomhphost: bodonnell@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 240

Ceannasaí Cumarsáide agus Forbartha: Liz Coffey
Ríomhphost: ecoffey@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 250

Ceannasaí Bailiúchán Digiteach: Eoghan Ó Carragáin
Ríomhphost: eocarragain@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 219

Ceannasaí Taispeántas, Foghlama agus Cláreagraithe: Dr Sinéad McCoole
Ríomhphost: smccoole@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 284

Ceannasaí Airgeadais agus Príomhoifigeach Riosca: Kathleen Ruane
Ríomhphost: kruane@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 266

Ceannasaí Acmhainní Daonna: Katy Lumsden
Ríomhphost: klumsden@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 310

Ceannasaí Bailiúchán Foilsithe: Eoin McCarney
Ríomhphost: emccarney@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 223

Ceannasaí Soláthar Seirbhíse: Sandra McDermott
Ríomhphost: smcdermott@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 227

Coimeádaí na mBailiúchán Speisialta agus Príomh-Aralt na hÉireann: Colette O'Flaherty
Ríomhphost: coflaherty@nli.ie
Teileafón: 01 60 30 230

Cairt Eagraíochta NLI

Straitéis na Leabharlainne

Tá achoimre ar ár misean, ár bhfís agus ár luachanna, agus ar ár gcuspóirí straitéiseacha le haghaidh na tréimhse 2022-2026 le fáil i straitéis Leabharlann Náisiúnta na hÉireann.

Straitéis na Leabharlainne, 2022-2026 (PDF 2.9MB)

Beartais Chorparáideacha

Beartas maidir le hÚsáid Inghlactha (PDF, 301KB)
Beartas um Chaomhnú Digiteach 2023 (PDF 171KB)
Rochtain ar Fhaisnéis maidir leis an gComhshaol
Cód Iompraíochta an Bhoird (PDF, 246KB)
Beartas maidir le TCI (PDF, 1MB)
Beartas um Chosaint Leanaí, 2021 (PDF, 402KB)
Beartas um Chumhdach Leanaí, 2021 (PDF, 207KB)
Beartas Forbartha Bailiúchán 2022 (PDF, 387KB)
Cairt Custaiméirí (PDF, 556KB)
An Beartas um Nochtadh Cosanta (PDF, 749KB)
Plean Gníomhaíochta Seirbhíse (PDF, 368KB)
Beartas maidir leis na Meáin Shóisialta

Tuairisciú Corparáideach

Saoráil Faisnéise

Tá na cearta dlíthiúla thíos ag gach aon duine faoin Acht um Shaoráil Faisnéise, 2014:

an ceart rochtain a fháil ar thaifid oifigiúla arna gcoinneáil ag Ranna Rialtais agus ag gach comhlacht poiblí a chloíonn le forálacha Alt 6 den Acht;
an ceart chun faisnéis phearsanta faoi/fúithi atá á coinneáil a cheartú nó a nuashonrú i gcás ina bhfuil an fhaisnéis sin neamhiomlán, mícheart nó míthreorach; agus
an ceart go dtabharfaí mínithe dó/di ar chinntí arna ndéanamh ag comhlachtaí poiblí a bhaineann leis/léi.

Leis na cearta sin, tar éis dáta áirithe (an 21 Aibreán 1998 i gcás na Leabharlainne Náisiúnta), is féidir le daoine rochtain a iarraidh ar fhaisnéis phearsanta a choinnítear maidir leo – is cuma cén uair a cruthaíodh an fhaisnéis sin – agus ar thaifid eile a cruthaíodh tar éis an 21 Aibreán 1998.

Cén chaoi a bhfeidhmíonn an tSaoráil Faisnéise?

Ceanglaíonn an tAcht ar chomhlachtaí poiblí freagra a thabhairt ar iarratais ón bpobal ar fhaisnéis atá á coinneáil acu. I bhformhór na gcásanna, ní mór do chomhlachtaí poiblí a gcinneadh a thabhairt maidir le hiarratas laistigh de thréimhse 4 seachtaine tar éis an iarraidh a fháil.

Cén chaoi ar féidir liom iarratas ar shaoráil faisnéise a dhéanamh le Leabharlann Náisiúnta na hÉireann?

Ba cheart iarratas i scríbhinn nó i ríomhphost a chur chuig:

An tSaoráil Faisnéise,
Leabharlann Náisiúnta na hÉireann,
4 Sráid Chill Dara,
Baile Átha Cliath 2
Teil: +353 (1) 6030265
Ríomhphost: foi@nli.ie

Ba cheart na nithe seo a leanas a bheith san iarratas:

Ráiteas go bhfuil an t‑iarratas á dhéanamh faoin Acht um Shaoráil Faisnéise;
An oiread faisnéise agus is féidir faoi na taifid atá á lorg;
An fhormáid inar mian leat aon taifid a scaoilfear a fháil (m.sh. mar fhótachóipeanna)

Tabharfar freagra tráth nach déanaí ná ceithre seachtaine tar éis an tIarratas a fháil.

An féidir liom rochtain a fháil ar aon fhaisnéis atá á hiarraidh agam?

Tá na taifid seo a leanas faoi raon feidhme na nAchtanna um Shaoráil Faisnéise:

gach taifead a bhaineann le faisnéis phearsanta atá á coinneáil ag an Leabharlann Náisiúnta, beag beann ar an uair a cruthaíodh iad
gach taifead eile a cruthaíodh i ndiaidh dháta tosaithe an Achta um Shaoráil Faisnéise (21 Aibreán 1998)
aon taifead eile a bhfuil gá leis chun taifead reatha a thuiscint, fiú má cruthaíodh an taifead sin roimh an 21 Aibreán 1998
taifid phearsanra a bhaineann le baill foirne reatha a cruthaíodh i ndiaidh an 21 Aibreán 1995, agus taifid phearsanra a cruthaíodh roimh an dáta sin sa chás ina bhfuil siad á n‑úsáid nó ina bhfuil sé beartaithe iad a úsáid ar bhealach a dtéann i bhfeidhm, nó a bhféadfadh dul i bhfeidhm, ar bhealach diúltach ar an duine i gceist.

Mar sin féin, le gur féidir gnó a dhéanamh i gceart, uaireanta ní mór cineálacha áirithe faisnéise a dhíolmhú óna scaoileadh i gcásanna áirithe. Leagtar amach na cásanna sin san Acht. I measc na ndíolúintí is tábhachtaí, cuimsítear taifid a bhaineann leis na nithe seo a leanas:

faisnéis faoi rún agus faisnéis atá íogair ó thaobh na tráchtála de,
faisnéis phearsanta (cé is moite d’fhaisnéis a bhaineann leis an duine ag a bhfuil an t‑iarratas á dhéanamh).

Is féidir go ndiúltófar d’iarratais freisin má mheastar go bhfuil siad rómhór nó nach bhfuil siad soiléir, ach tá dualgas ar an Leabharlann Náisiúnta cabhrú leis an iarrthóir é sin a réiteach.

An ngearrtar táille ar fhaisnéis a fháil faoin Acht um Shaoráil Faisnéise?

Ní ghearrtar aon táille ar iarratas a chur isteach. Maidir le hiarratais neamhphearsanta, is féidir táillí eile a ghearradh ar an am a chaitear chun teacht ar na taifid agus ar aon chostas atáirgthe a thabhaíonn an Leabharlann Náisiúnta chun an t‑ábhar a d’iarr tú a chur ar fáil (táillí cuardaigh, aisghabhála agus cóipeála).

Nuair is lú an costas cuardaigh, atáirgthe agus cóipeála ná €101, ní ghearrtar aon táille. Nuair is mó an costas cuardaigh, atáirgthe agus cóipeála ná €500 ach nuair is ísle é ná €700, gearrtar táille €500 ar a mhéad. Nuair is mó an costas cuardaigh, atáirgthe agus cóipeála ná €700, is féidir leis an gcomhlacht diúltú an t‑iarratas a phróiseáil.

Tabharfar sonraí duit i scríbhinn faoi na táillí iarbhír a ghearrfar ort as d’iarratas. Ba cheart íocaíocht a dhéanamh le Ríomhaistriú Airgid nó le seic nó ordú poist iníoctha le Leabharlann Náisiúnta na hÉireann. Déan teagmháil le foi@nli.ie chun sonraí bainc a fháil. Tá liosta táillí ábhartha le fáil thíos:

Liosta táillí

Ní ghearrtar aon táille ar iarratas a chur isteach
Cuardach agus Aisghabháil – €20 in aghaidh na huaire (i gcás iarratais ar mó an costas cuardaigh, aisghabhála, agus cóipeála a bhaineann leo ná an táille íosta €100), faoi réir na n‑uasteorainneacha thuasluaite.
€0.04 in aghaidh an leatháin fótachóipe
Táille athbhreithnithe inmheánaigh – €30 (€10 dóibh siúd a bhfuil cárta leighis acu)
Táille le hachomharc a dhéanamh chuig an gCoimisinéir Faisnéise – €50 (€15 dóibh siúd a bhfuil cárta leighis acu)

Nótaí:

Ní ghearrtar aon táille mura bhfuil sna taifid ach faisnéis phearsanta a bhaineann leis an iarrthóir amháin, ach amháin i gcás inarb ann do líon mór taifead.
Má tá táille laghdaithe iarratais á héileamh agat, ní mór duit uimhir chlárúcháin an Chárta Leighis a lua leis an iarratas, mar aon le hainm an Bhoird Sláinte a d'eisigh é agus toiliú uait na sonraí sin a dheimhniú leis an mBord sin.
Tá liosta iomlán táillí ar fáil ach é a iarraidh.

Céard ba cheart dom a dhéanamh mura bhfuil mé sásta leis an gcinneadh faoi m’iarratas ar shaoráil faisnéise?

Is féidir leat achomharc a dhéanamh i gcoinne aon chinnidh a dhéanann an Leabharlann Náisiúnta ach scríobh chuig an Aonad Saorála Faisnéise, Leabharlann Náisiúnta na hÉireann, Baile Átha Cliath 2, agus athbhreithniú inmheánach a iarraidh ar an scéal. D'fhéadfadh táille €30 (€10 i gcás daoine a bhfuil cárta leighis acu) a bheith i gceist le hachomharc den sórt sin a dhéanamh. Ní ghearrfar aon táille as iarratais ar athbhreithniú inmheánach a bhaineann le faisnéis phearsanta amháin nó le cinneadh maidir le táille nó éarlais a ghearradh.

Ba cheart an t‑achomharc a dhéanamh laistigh de cheithre seachtaine tar éis dháta an fhreagra (ach ceadófar achomhairc dhéanacha i gcásanna áirithe). Déanfaidh ball foirne níos sinsearaí sa Leabharlann athbhreithniú iomlán ar an gcás faoin achomharc, agus cuirfear cinneadh in iúl duit laistigh de thréimhse trí seachtaine.

Céard a tharlóidh mura mbeidh mé sásta le cinneadh an athbhreithnithe inmheánaigh?

Is ceadmhach duit achomharc a dhéanamh laistigh de shé mhí ach scríobh chuig Oifig an Choimisinéara Faisnéise. Má dhéanann tú achomharc, déanfaidh an Coimisinéir Faisnéise imscrúdú agus breithniú iomlán ar an ábhar agus eiseoidh sé cinneadh nua.

Ba cheart gach achomharc a sheoladh chuig:

An Coimisinéir Faisnéise,
18 Sráid Líosain Íochtarach,
Baile Átha Cliath 2
Teil: +353 (1) 639 5689
Íosghlao: 1890 22 30 30
Facs: +353 (1) 639 5674
Ríomhphost: info@oic.ie

D'fhéadfadh táille €50 (€15 i gcás daoine a bhfuil cárta leighis acu) a bheith i gceist le hiarratas den sórt sin a dhéanamh. Arís, ní ghearrfar aon táille as achomhairc chuig Oifig an Choimisinéara Faisnéise a bhaineann le faisnéis phearsanta amháin nó le cinneadh maidir le táille nó éarlais a ghearradh.

An féidir liom cabhair a fháil chun iarratas a dhéanamh?

Beidh. Má bhíonn cabhair uait, beidh an fhoireann san Aonad Saorála Faisnéise sásta cabhrú leat chun d’iarratas a scríobh.

An gá dom iarratas ar shaoráil faisnéise a dhéanamh le faisnéis a fháil ó Leabharlann Náisiúnta na hÉireann?

Cuireann Leabharlann Náisiúnta na hÉireann faisnéis ar fáil don phobal go tráthrialta trí bhileoga faisnéise, foilseacháin, srl. Leanfar den nós sin. Bealach eile í an tSaoráil Faisnéise le rochtain a éascú ar thaifid nach gcuirtear ar fáil sa ghnáthchúrsa.

Cá háit ar féidir liom tuilleadh faisnéise a fháil ar an tSaoráil Faisnéise?

Tá faisnéis bhreise ar an tSaoráil Faisnéise le fáil ó:

An Coimisinéir Faisnéise,
18 Sráid Líosain Íochtarach,
Baile Átha Cliath 2
Teil: +353 (1) 639 5689
Íosghlao: 1890 253 238
Facs: +353 (1) 639 5674
Ríomhphost: info@oic.gov.ie

An Roinn Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe,
An Láraonad Beartais,
Urlár 3,
7-9 Rae Mhuirfean,
Baile Átha Cliath 2
Teil: +353 (1) 631 8258
Facs: +353 (1) 604 5750
Ríomhphost: cpu@per.gov.ie

Tá faisnéis níos cuimsithí ar an tSaoráil Faisnéise, lena n‑áirítear téacs an Achta um Shaoráil Faisnéise, 2014, le fáil ar www.foi.gov.ie.

Tuilleadh faisnéise

Scéim Foilsithe Saorála Faisnéise Leabharlann Náisiúnta na hÉireann
Lámhleabhar Leabharlann Náisiúnta na hÉireann maidir le Saoráil Faisnéise (PDF, 57KB)

Líon na gCuairteoirí

2023
Cuairteoirí*	179,331
Taighdeoirí**	19,918
Cuairteanna ar líne***	927,104

2024	Q1	Q2
Cuairteoirí*	38,176	50,281
Taighdeoirí**	6,352	13,086
Cuairteanna ar líne***	354,367	672,029

*Áiríonn sé seo cuairteoirí taispeántais chuig Ár n-institiúid chomhpháirtíochta agus rannpháirtithe ar an láthair ag imeachtaí i Seamus Heaney: Éist Anois Arís, Campas Chill Dara agus an Chartlann Náisiúnta Ghrianghrafadóireachta

**I measc na bhfigiúirí tá Príomhsheomra Léitheoireachta, Seomra Léitheoireachta Lámhscríbhinní agus Seomra Stair Teaghlaigh

***nli.ie, registers.ie, sources.ie agus nli catalóg ar líne

Faisnéis Chorparáideach

Nochtuithe Cosanta

Tuarascálacha Bliantúla

Íocaíochtaí prasa

Íocaíochtaí os cionn €20,000